Siyasi Partiler Kanununun 61 inci maddesine göre siyasi partilerin gelirler kaynakları 11 bent halinde sıralanmıştır. Bağışlar, giriş ve üyelik aidatları, milletvekilliği aidatı, parti bayrak ve rozeti satışı, parti malvarlığı geliri gibi çok çeşitli gelir kalemleri söz konusudur. 

 

Büyük partilerin gelirlerinin %80-90’ını her yıl aldıkları Hazine yardımları oluşturuyor. Geri kalan gelir tutarının ise önemli bir bölümünü bu Hazine Yardımlarının finans kuruluşlarında değerlendirilmesinde oluşan “malvarlığı gelirleri” oluşturduğu için aslında doğrudan ve dolaylı olarak gelirlerin tamamına yakını Hazine Yardımından oluşmaktadır. Siyasi Partiler Kanununu Ek Madde 1 uyarınca; Hazine Yardımı ödemelerinin o yılki genel bütçe kanununun yürürlüğe girmesini takiben on gün içinde tamamlanması zorunludur. 

 

Yıllık hazine yardımı tutarı neye göre belirleniyor? 

 

Siyasi partilere yapılacak hazine yardımının tutarı da, bu tutarın partiler arasında ne şekilde taksim edileceği hususu da 2820 sayılı Kanunda düzenlenmiştir. 
Yüksek Seçim Kurulunca son milletvekili genel seçimlerine katılma hakkı tanınan ve 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 33 üncü maddesindeki genel barajı aşmış bulunan siyasi partilere her yıl Hazineden ödenmek üzere o yılki genel bütçe gelirleri “(B) Cetveli” toplamının beşbinde ikisi oranında ödenek mali yıl için konulmaktadır. Bu ödenek, yukarıdaki fıkra gereğince Devlet yardımı yapılacak siyasi partiler arasında, bu partilerin genel seçim sonrasında Yüksek Seçim Kurulunca ilan edilen toplam geçerli oy sayıları ile orantılı olarak bölüştürülmek suretiyle her yıl ödenir. Bu ödemelerin o yılki genel bütçe kanununun yürürlüğe girmesini takiben on gün içinde tamamlanması zorunludur.

 

Milletvekili genel seçimlerinde toplam geçerli oyların %3’ünden fazlasını alan siyasi partilere de Devlet yardımı yapılır. Bu yardım en az Devlet yardımı alan siyasi partinin ikinci fıkra gereğince almış olduğu yardım ve genel seçimlerde aldığı toplam geçerli oy esas alınarak kazandıkları oyla orantılı olarak yapılır. Bu fıkra uyarınca yapılacak yardım bir milyon Türk Lirasından az olamaz. Bunun için her yıl Maliye Bakanlığı bütçesine yeterli ödenek konulur. Öngörülen yardım miktarları; bu yardımdan faydalanabilecek siyasi partilere, milletvekili genel seçiminin yapılacağı yıl üç katı, mahalli idareler genel seçim yılı için iki katı olarak ödenir. Her iki seçim aynı yıl içerisinde yapıldığında bu ödemenin miktarı üç katı geçemez. Bu fıkra gereğince yapılacak katlı ödemeler, Yüksek Seçim Kurulunun seçim takvimine dair kararının ilanını izleyen 10 gün içinde yapılır.

 

 2018 Haziran Milletvekili Seçim sonuçlarına göre, AKP, CHP, HDP ve MHP %10 barajını geçtiği için İYİ Parti ise %3 barajını aştığı için hazine yardımı almaya hak kazandı. Buna karşılık %1,34 oy alan Saadet Partisi ile Vatan Partisi, Hür Dava Partisi bir kuruş bile hazine yardımı alamadılar.