Türkiye’de yaşanan son gelişme, sokakta yenen bazı gıdaların ne kadar riskli olabileceğini bir kez daha gündeme taşıdı. Almanya’dan Türkiye’ye gelen bir aile, yedikleri yiyeceklerin ardından ağır zehirlenme yaşadı; anne ve iki çocuk hayatını kaybetti. Bu üzücü olay, halk sağlığı adına önemli bir alarm niteliği taşıyor.

İstanbul’da tatil için bulunan aile, bir akşam dışarıda yemek yedi. Ardından üç aile ferdi yaşamını yitirirken, babanın durumu kritik halde hastaneye kaldırıldı. İlgili ihmal ve hijyen eksikliği şüphesiyle soruşturma başlatıldı. Bu acı olay, tüketicileri özellikle açık alanda ve sokakta satılan gıdalar konusunda ciddi şekilde uyardı.

Gıda güvenliği alanında uzmanlar, özellikle açık ortamda satılan ve sokakta hızlıca tüketilen şu tür gıdalara karşı dikkatli olunması gerektiğini söylüyor. İşte başlıca risk taşıyan 10 kategori:

1. Açıkta satılan midye – Kum, bakteri ve ağır metal riski yüksek.

2. Açıkta dökülen kokoreç/ciğer gibi et ürünleri – Güçlü bakteri üretimi riski taşıyor.

3. Açık tezgâhta kesilmiş meyveler – Temiz su, hijyen ve kesim yüzeyi kontrolü yetersiz olabilir.

4. Açıkta bekleyen soslar (mayonez, ketçap, yoğurt sosları) – Isındıkça toksin üreten bakteriler için uygun ortam.

5. Balık-ekmek gibi açık havada uzun süre bekleyen balık ürünleri – Histamin zehirlenmesi riski söz konusu.

6. Açıkta kızartılan patates/börek gibi yağda pişmiş ürünler – Yağın ne kadar süre kullanıldığı belirsiz, trans yağa maruz kalma riski var.

7. “Dumanı üzerinde olmayan” döner, et-ürünleri – Alt katmandaki etler yeterince ısınmamışsa E. coli ve benzeri bakteri riski artar.

8. Yıkanmamış yeşillik kullanılan tostu/sandviçi/salatası – Su kaynağı ve hijyen şüpheli olabilir.

9. Açıkta satılan sütlü tatlılar – Süt + sıcak hava + uzun bekleme = gıda zehirlenmesi için elverişli ortam.

10. Kimliği belirsiz şerbetli tatlılar – Şerbet saatlerce dışarda beklemiş olabilir; maya ve bakteri oluşumu söz konusu.

 

• Dışarda yemek yemeyi düşünüyorsanız, işletmenin hijyen koşullarını dikkatle değerlendirin; masa ve ortam temizliği, çalışanların ekipman kullanımı gibi detaylara bakın.

• Yiyeceklerin servis süresi, sıcaklık kontrolü ve açıkta bekleme süresi konusunda şüphe varsa tercih etmeyin.

• Çocuk ve yaşlı bireylerin bulunduğu gruplarda dış mekân yemek seçimi daha da dikkatli yapılmalı.

• Denetim mekanizmaları güçlendirilmiş olsa da, bireysel olarak seçim yaparken “risk altındaki gıdalardan” uzak durmak en etkin koruma olabilir.

• Herhangi bir şartta rahatsızlık hissederseniz, vakit kaybetmeden tıbbi yardım alın ve durumu yetkili kurumlara bildirin.